Mahawira – mistrz duchowy współczesny Buddzie
Mahawira (599–527 p.n.e. według tradycji Śwetambarów, nieco inne daty w innych przekazach) był 24. i ostatnim Tirthankarą – wielkim nauczycielem duchowym dżinizmu. Jego życie i nauki ukształtowały jedną z najstarszych religii Indii, istniejącą do dziś. Dla wyznawców jest on wzorem doskonałej ascezy, nieprzemijającej mądrości i całkowitego oddania zasadzie ahimsy – niekrzywdzenia wszelkich istot.
Życie Mahawiry
Mahawira urodził się w Vaisali (dzisiejszy Bihar w Indiach) w rodzinie książęcej. Jego ojciec Siddhartha był władcą, a matka Trishala pochodziła z arystokracji. Od dzieciństwa przejawiał skłonność do medytacji i wyrzeczenia.
W wieku 30 lat porzucił życie książęce, aby poszukiwać duchowej prawdy. Przez 12 lat prowadził życie ascety: praktykował milczenie, głód, medytację i surową dyscyplinę ciała. W końcu osiągnął kevalajnana – wszechwiedzę, czyli doskonałe poznanie rzeczywistości. Od tego momentu stał się duchowym przewodnikiem dla tysięcy uczniów.
Nauki Mahawiry
Centralne miejsce w jego naukach zajmuje ahimsa – zasada absolutnego niekrzywdzenia istot żywych, zarówno w czynie, jak i w słowie czy myśli. Z niej wynikają pozostałe śluby, które obowiązują mnichów i świeckich:
-
Ahimsa – niekrzywdzenie żadnych istot.
-
Satya – prawdomówność.
-
Asteya – niekradzenie.
-
Brahmacarya – czystość seksualna (dla mnichów: całkowity celibat).
-
Aparigraha – wyrzeczenie się posiadania i przywiązania do dóbr.
Według Mahawiry każdy człowiek posiada indywidualną, wieczną duszę (jīva), która jest obciążona karmą. Celem życia jest oczyszczenie duszy i osiągnięcie wyzwolenia (mokṣa) poprzez ascezę, samodyscyplinę i poznanie.
Uczniowie i wspólnota
Mahawira zgromadził wokół siebie wielu uczniów. Najbliżsi to 11 głównych uczniów (ganadhara), spośród których najważniejsi byli Indrabhuti Gautama (Gautama Swami) i Sudharman. To właśnie oni zachowali i przekazali jego nauki kolejnym pokoleniom.
Pod jego przewodnictwem ukształtowała się wspólnota mnichów, mniszek oraz świeckich wyznawców, która przetrwała do dziś.
Śmierć
Mahawira zmarł w miejscowości Pawepuri w stanie Bihar. Tradycja mówi, że świadomie przyjął praktykę sallekhany – rytualnego postu prowadzącego do spokojnej śmierci. Miał wtedy 72 lata (niektóre przekazy mówią o 77). Po jego odejściu ciało zostało poddane kremacji, a jego nauki zaczęły szerzyć się jeszcze intensywniej.
Dziedzictwo
Mahawira jest dla dżinistów symbolem doskonałej ascezy i duchowego wyzwolenia. Jego przesłanie o ahimsie miało ogromny wpływ na kulturę Indii. Współcześnie inspiruje nie tylko dżinistów, ale także myślicieli i reformatorów – na przykład Mahatmę Gandhiego, który przyznał, że swoją filozofię niekrzywdzenia oparł na naukach dżinijskich.
Zakończenie
Mahawira, choć żył 2500 lat temu, pozostaje postacią aktualną. Jego wezwanie do pokoju, samokontroli i poszanowania wszelkiego życia ma uniwersalne znaczenie. Dla wyznawców jest on nie tylko nauczycielem, ale także wzorem człowieka, który przez wyrzeczenie, dyscyplinę i medytację osiągnął ostateczne wyzwolenie. Zobacz najlepsze cytaty Mahaviry.